Tlenoterapia hiperbaryczna to metoda lecznicza polegająca na wdychaniu czystego tlenu przez maskę w komorze hiperbarycznej. Wdychany tlen transportowany jest przez płuca do krwi, gdzie rozpuszcza się w osoczu krwi. Zwiększa to zawartość tlenu we krwi, a następnie w organizmie nawet 20-krotnie w stosunku do normalnej wartości.
Tlenoterapia hiperbaryczna – dla kogo?
Terapię tę stosuje się głównie w ostrym leczeniu stanów zagrożenia życia (np. zatrucie tlenkiem węgla, zator gazowy lub powietrzny). Tlenoterapia hiperbaryczna jest również skuteczna w chorobach przewlekłych, takich jak zmniejszona zdolność gojenia i regeneracji (np. stopa cukrzycowa, uszkodzenia po naświetlaniu). Tlenoterapia hiperbaryczna stosowana jest głównie w następujących sytuacjach: – Zatrucie tlenkiem węgla lub cyjankiem, – Choroba dekompresyjna (zator powietrzny), – Poważne, zagrażające życiu infekcje, – Urazy, rozległe stłuczenia w trakcie poważnych wypadków, – Zagrożone przeszczepy lub przeszczepy ze słabym krążeniem krwi, – Rehabilitacja po udarze, – Rany niegojące się (rany problematyczne, takie jak stopa cukrzycowa), – Skutki długoterminowe po napromienianiu w kontekście nowotworów złośliwych, przewlekłych chorób kości, – Migreny, nagła utrata słuchu, szum w uszach, które nie reagują na inne terapie.
Jak działa tlenoterapia hiperbaryczna?
Działanie tlenoterapii hiperbarycznej opiera się na dużej liczbie efektów patofizjologicznych i fizycznych. Za transport tlenu odpowiada osocze, a nie komórki krwi, dlatego tlen bez problemu dociera do obszarów ciała o słabszym krążeniu. Ponadto w tych warunkach tlen działa jak bardzo skuteczny lek — mechanizmy uszkodzeń zostają zablokowane, a jednocześnie uruchamiane są złożone procesy naprawcze. Powstawanie nowych naczyń jest stymulowane zwiększonym dopływem tlenu. Toksyny są wypychane z ich wiązania w organizmie. Efekty te mają różne skutki, w zależności od obrazu klinicznego.
Tlenoterapia hiperbaryczna – Warszawa jest jednym z miast, w którym znajdują się wyspecjalizowane w tym zakresie kliniki, np. BodyOxy zaledwie 400 metrów od stacji Imielin przy KEC Center.
Zatrucie tlenkiem węgla i gazem cyjankowym
Transport tlenu lub wykorzystanie tlenu jest znacznie utrudnione podczas wdychania składników gazów spalinowych (przede wszystkim tlenku węgla i cyjanku) i może spowodować trwałe uszkodzenie mózgu lub serca. Z jednej strony tlenoterapia wypiera toksyny z ich wiązań w organizmie, ale jednocześnie zapobiega powstawaniu następczych uszkodzeń w tkance – w tym przypadku szczególnie w mózgu. Zabieg należy przeprowadzić jak najszybciej, najlepiej w ciągu 4 godzin, wymagane są co najmniej 3 jednostki.
Pęcherzyki gazu we krwi
Jeśli pęcherzyki powietrza dostaną się do naczyń krwionośnych (zator powietrzny, choroba dekompresyjna po wypadku nurkowym), blokują je i tym samym utrudniają dopływ tlenu. Jeśli ta poważna sytuacja zostanie przetrwana, może dojść do poważnych trwałych uszkodzeń (porażenie, upośledzenie świadomości itp.) w wyniku braku tlenu, zwłaszcza w mózgu i rdzeniu kręgowym. Tlenoterapia to środek nadzwyczajny, który należy wdrożyć tak szybko, jak to możliwe. Ze względu na fizyczne zmniejszenie wielkości pęcherzyków gazu w wyniku zwiększonego ciśnienia otoczenia, przepływ krwi jest ponownie szybciej uwalniany. Ponadto zatrzymywane są mechanizmy uszkadzania w mózgu i rdzeniu kręgowym, a jednocześnie uruchamiane są procesy naprawcze. Czas trwania pierwszego zabiegu może trwać kilka godzin. Następnie często wymagane są tygodnie serii terapii.
Infekcje zagrażające życiu
Różne grupy zarazków, takie jak te, które pojawiają się w pożarach gazowych, mogą powodować masywne uszkodzenia tkanek. Tlenoterapia hiperbaryczna może bezpośrednio ingerować w metabolizm drobnoustrojów i tym samym zapobiegać ich wzrostowi. Jednocześnie wspiera mechanizmy obronne organizmu.
